Patronen ontcijferen: 10 termen/tekens die elke beginnende naaister moet kennen
Ben je pas begonnen of wil je graag beginnen met het naaien van je eigen kleding? Dan ben je vast al een naaitpatroon tegengekomen vol met vreemde tekens, lijnen, pijlen en woorden waarvan je denkt: Help, wat betekent dit allemaal? Geen zorgen, je bent niet alleen!
Naaipatronen lijken soms een geheime taal te spreken, maar zodra je weet wat al deze termen betekenen, wordt alles een stuk duidelijker (En eerlijk? Ook veel leuker! 😉 )
In deze blog neem ik je stap voor stap mee in waarom een patroon zo belangrijk is en wat de meest gebruikte patroontermen en -tekens betekenen. Zo weet jij na deze blog wat je moet als je termen zoals ‘draadrichting’ of pijlen op je patroon tegenkomt. Klaar om samen in de wereld van patronen te duiken? Let’s go!
Waarom heb je een naaipatroon nodig?
Ons lichaam is rond en onze kleding moet hierrond passen. Daarom maken we platte constructies op papier, eenmaal genaaid, mooi om het lichaam vallen. Een naaipatroon is eigenlijk een soort bouwplan om je eigen kleding te maken. Het helpt je om alle onderdelen in de juiste vorm, maat en verhouding uit stof te knippen. Zelfs als graag je eigen draai geeft aan een kledingstuk, is een goed patroon altijd de basis.
Wanneer je een patroonblad openslaat zie je een heleboel symbolen en termen. Die vertellen precies op wat je moet letten: Hoe je de patroondelen op de stof legt, waar je moet stikken, waar je moet vouwen,…
Wanneer je deze ‘taal’ begrijpt weet je hoe je een patroon correct overneemt, het patroon kan positioneren op de stof en welke punten er precies op elkaar moeten komen.
1/ De verschillende maten
Op het patroon zie je verschillende lijnen die elk een andere maat aanduiden. Soms zijn deze lijnen in verschillende kleuren of lijnsoorten getekend. Na het opmeten van je eigen lichaam kies je je maat uit de maattabel. Neem vervolgens alle lijnen, tekens en aanduidingen die bij jouw maat horen zorgvuldig over, maar ook binnenin het patroondeel.
→ Ben je benieuwd hoe je jouw eigen maat het best kiest? Lees dan ook zeker deze blog.
2/ Recht van draad en draadrichting
Dit is de meest belangrijkste teken/term die je moet overnemen op elk patroondeel! Deze lijn laat zien hoe jij straks dit patroondeel op je stof moet gaan leggen. De recht van draad (= R.V.Dr.) is een lange lijn op je naaipatroon en dient precies evenwijdig met de lengtedraden van de stof te lopen. Zo leg jij elk patroondeel precies recht op de stof en zorgt ervoor dat je kledingstuk mooi zal vallen en niet gaat lubberen over verdraaien.
De recht van draad wordt vaak afgebeeld als een lange lijn over de hele of gedeelte van het patroon. Soms zal je ook een pijl zien en geeft de richting aan hoe je patroondeel op de stof moet gelegd worden. Bij andere patroondelen die een rechte kant hebben zal er geen lijn getekend staan, maar enkel ‘R.V.Dr.’ langs die rechte lijn. Vaak ligt dit aan een middenvoorlijn of middenruglijn. Deze lijn leg je ook gelijk met de lengtedraden van je stof.
Naast de recht van draad, kunnen patroondelen ook schuin van draad uit de stof geknipt worden. Hierbij zal de lijn schuin over het patroondeel lopen die je gelijk legt met de lengtedraden van de stof.
3/ De stofvouw
Sommige patroondelen worden maar in één helft getekend op het patroon en moeten gespiegeld worden over een bepaalde lijn. Door deze lijn aan de stofvouw te leggen, maak je automatisch een kopie van de andere helft die 1 groot deel vormt. De stofvouw kan je op je naaipatroon terugvinden als term of symbool.
4/ Pasmarkeren
Dit zijn korte streepjes op je patroon die je overneemt op de stof. Deze korte strepen laten je zien hoe je straks 2 patroondelen op elkaar moet stikken. Deze komen bij het naaien precies overeen. Je ziet deze vaak terug bij de mouwkop, lenden, kniehoogte,… Op deze manier kan je netjes en precies de patroondelen op elkaar spelden om daarna vast te naaien.
5/ Het beleg
Het beleg is een extra patroondeel die langs de binnenkant van je kledingstuk komt om een rand netjes af te werken. Dit deel is een exacte kopie van het kledingstuk en staat doorgaans in het naaipatroon. Belangrijk is dat je dit patroondeel, na het overtekenen van het patroondeel, nog eens apart overneemt.
6/ Middenvoor (MV) en Middenachter (MA)
Naaipatronen worden vaak maar voor de helft getekend omdat we ze dubbel op de stof uitknippen of aan een stofvouw. De middenvoorlijn/-ruglijn is een vertikale lijn die in het midden van de voor-/achterkant van ons lichaam komt. Deze lijn of term kom je vaak tegen in truien, blousen, rokken en jurken. Maar ook bij de broek wordt deze term gebruikt. Vaak ter aangeving welke kant van het patroon op middenvoor of middenachter komt. Deze term wordt vaak afgekort als MV en MA.
7/ Figuurnaden
Dit zijn driehoekvormige of ruitvormige fuguren in het patroon die je toenaait. De figuurnaad zorgt ervoor dat het kledingstuk mooi aansluit rond de vormen van je lichaam. Denk maar rond de buste, de lenden en de heupen.
8/ Plek voor een rits, split of zak
Een rits wordt aangeduid in een patroon door een kortstreepje (pasmarkering) op een bepaalde afstand, daartussen staat meestal ‘rits’. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld een split. Wanneer deze zich in het patroon bevinden zie je een lijn met een schaar en daar bij ‘rits’, ‘split’ of zak. Tussen de markeringen zal je een split, rits of zak moeten maken.
9/ Het patroon verlengen
Soms is het patroonblad te klein voor lange stukken. Dan moet je het patroon verlengen. Dat wordt meestal aangegeven met pijlen en met de vermelding van het aantal centimeters dat je moet toevoegen.
10/ Knoopsgaten
Onderstaande symbolen duiden de plaatsen aan waar je knoopsgaten moeten komen. Zo hoef je zelf niet de juiste afstand te berekenen.
Nu je weet hoe de meeste patroontekens en -termen betekenen, is het tijd om zelf aan de slag te gaan!
Wil je niet alleen begrijpen wat al die termen betekenen, maar ook écht leren hoe je een patroon leest en overneemt? Download GRATIS het e-book: Patronen lezen en overnemen! Na dit e-book begrijp je de patroontekens en -termen, weet je op welke tekens je moet letten en kan je moeiteloos patronen overtekenen.
Heel veel naaiplezier! ~ Anke
Volg ons op:
